नेपालको भूगोल

# हाल नेपालका जिल्लाहरुको वर्गीकरण

# पहाडी जिल्ला---३६ वटा
#. हिमाली जिल्ला--- २० वटा
#. तराईका जिल्ला---२१ वटा
#. जम्मा जिल्ला ---७७ वटा
नोट :- २०७४ भदौ २५ मा पुर्वी रुकुम, रामेछाप, धादिङ र गोरखालाई हिमाली जिल्ला घोषणा गरे सँगै हिमालमा २० जिल्ला समावेश भएको ।

#स्थानीय तह संख्या 

#. महानगरपालिका---> ६
#. उपमहानगरपालिका---> ११
#. नगरपालिका--->२७६
#. गाउँपालिका---> ४६०
#. वडा संख्या---> ६७४३
#. जम्मा स्थानीय तह---> ७५३

#जनसंख्याको आधारमा ठुला 

#. महानगरपालिका---> काठमाडौ
#. उपमहानगरपालिका---> जनकपुर, धनुषा
#. नगरपालिका---> मेचिनगर, झापा
#. गाउँपालिका---> राप्तिसोनारी, बाँके

#जनसंख्याको आधारमा साना 

#. महानगरपालिका---> विराटनगर म.न.पा
#. उपमहानगरपालिका---> जितपुर सिमारा, बारा
#. नगरपालिका---> ठुलोभेरी, डोल्पा
#. गाउँपालिका--->नारफु, मनाङ

#क्षेत्रफलको आधारमा ठुला 

#. महानगरपालिका---> लेखनाथ महानगरपालिका, कास्कि
#. उपमहानगरपालिका---> घोराही, दाङ
#. नगरपालिका---> सितगंगा, अर्घाखाँची
#. गाउँपालिका---> नाम्खा, हुम्ला

#क्षेत्रफलको आधारमा साना 

#. महानगरपालिका--->ललितपुर
#. उपमहानगरपालिका--->नेपालगन्ज, बाँके
#. नगरपालिका--->भक्तपुर
#. गाउँपालिका--->परवानिपुर, बारा

#नेपालको संबिधान अनुसारका जिल्लाहरू

#. प्रदेश नं. १---> १४ वटा
#. प्रदेश नं. २---> ८ वटा
#. प्रदेश नं. ३---> १३ वटा
#. प्रदेश नं. ४--->११ वटा
#. प्रदेश नं. ५---> १२ वटा
#. प्रदेश नं. ६--->१० वटा
#. प्रदेश नं. ७---> ९ वटा
--------------------------------------------
#. जम्मा---> ७७ वटा

#स्थानीय तह अनुसार केही बिशेष जिल्ला

#. धेरै नगरपालिका भएको जिल्ला---> रौतहट (१६)
#. बढी गाउँपालिका भएको जिल्ला---> धादिङ
#. बढी स्थानीय तह भएको जिल्ला --->सर्लाही (२०)
#. कम स्थानीय तह भएको जिल्ला---> पूर्वी रुकुम (३)
#. गाउँपालिका विहिन जिल्ला--->काठमाडौ र भक्तपुर (२वटा)

#नेपालमा रहेकका ८००० मिटर भन्दा अग्ला हिमालहरु

- सगरमाथा......................................८८४८ मिटर
- कन्चंजघा ......................................८५८६ मिटर
- ल्होत्से .........................................८५१६ मिटर
- मकालु .........................................८४६३ मीटर
- चोयु ..........................................८२०१ मिटर
- धौलागिरी...................................८१६७ मिटर
- मनास्लु ....................................८१६३ मिटर
- अन्न्पूर्ण..................................... ८०९१ मिटर

#बिभिन्न नदीका उद्गमस्थलहरु 

- बागमती............................... बागद्वार
- तामाकोशी ............................ तिब्बत
- कर्णाली ............................... तिब्बत
- कालिगण्डकी....................... मुस्ताङ लेक
- सेती नदि ...........................सैपाल हिमाल
- मेची ................................लाली खर्क
- सानो भेरी ................... .....धौलागिरी हिमाल
- कमला ............................ सिन्धुली गढी
- बुढीगण्डकी .................... गणेश हिमाल
- सुनकोशी ........................ तिब्बत
- अरुण ................. ...........तिब्बत
- महाकाली .......... ...........अपि हिमाल
- कन्काई ...........................महाभारत पर्वत
- त्रिशुली............................ तिब्बत
- ठुलो भेरी .................... दूधकुण्ड
- झीम्रुख........................... गौमुखी

#नदि तथा नदीका सहायक नदीहरु 

- कोशी .................. सुनकोशी, दुधकोशी, तामाकोशी , अरुण , तमोर , लिखु , इन्द्रावती
- सप्तगण्डकी ......... बुढीगण्डकी, कालीगण्डकी, सेतीगण्डकी, मादी , दरौदी, त्रिशुली, मर्स्याङ्दी
- कर्णाली.................. हुम्ला कर्णाली, मुगु कर्णाली, ठुलो भरी, सानो भेरी , सेती , तिला, बुढी गंगा,

#कुन नदीलाई भारतमा प्रबेस गरेपछि कुन नामले चिनिन्छ ?

- कर्णाली.................घाघरा
- महाकाली .............सारदा
- कोशी ..................दामोदर
- कन्काई ............... विरिग
- मेची ........... ........महानन्दा
- बबई ...................सरयु

#नेपालका नदि किनारमा रहेका प्रमुख स्थानहरु 

- काठमाण्डौ.................... बागमती
- जुम्ला ......................... तीला
- तौलिहवा.......................बाणगंगा
- धनगढ़ी............ ............मोहना
- महेन्द्रनगर....................महाकाली
- बुटवल ....................... तिनाउ
- बारा. .................. ......लालबकैया
- तुल्सीपुर ....................पातुखोला
- गमगढी .................... मुगु कर्णाली
- बिराटनगर ................ बक्राहा
- जोमसोम ...................कालीगण्डकी
- वीरेन्द्रनगर................ निकासखोला
- धनुषा .................... ..हर्दीनाथ
- पोखरा .................... सेती
- बेसीसहर ............. ...मर्स्याङ्दी
- दुनै .............. ...........ठुलो भेरी

#नेपालका केहि नदीहरुको सस्कृत नाम 

- अरुण ............................... महाप्रभा
- मादी .................................माण्डवी
- सुनकोशी ...........................शुभश्रवा
- सेतीगण्डकी....................... शुक्लगंगा
- त्रिशुली............................ त्रिशुलगंगा
- मनोहरा.................... .......मणिमति
- दरौदी............................... विस्वधारा
- कर्णाली------------------...-- पंचेश्वर
- धोबीखोला .............. ........रुद्रमती
- दुधकोशी.......................... भद्रावती
- तमोर ...............................दुख:धी
- चेपे .............. ................चम्पावती
- ककुमती-------............. कर्मनशा
- राप्ती ..............................अचिरावती

#नेपालका बिभिन्न जिल्लामा रहेका तालहरु 

- पाल्पा .............. सुके ताल , सत्यवती ताल , नन्दन ताल
- चितवन .......... विसहजार ताल , कसरा ताल ,नन्दभाउजु ताल , गडुवा ताल , मजुरा ताल ,
- कास्की .............फेवा ताल , रुपा ताल , बेगनास ताल ,  बढुवा ताल , मैदी ताल
- पर्वत ................ खरिबराह ताल
- म्याग्दी.............. भाले बास्ने ताल
- बाग्लुङ..............रुद्र ताल , जलपा ताल ,
- डोल्पा .............. से-फोक्सुण्डो ताल , जगदुल्ला ताल
- रसुवा ............... गोसाइँकुण्ड, भैरब कुण्ड, सरस्वती कुण्ड, नाग कुण्ड ,
- दाङ ................ किचकनी दह , भोटे दह ,
- उदयपुर ........... सिम्जे ताल , जलजले पोखरी
- रुपन्देही ............ गजेडी ताल
- मोरङ ,,,,,,,,,,,,,,,, चुली पोखरी
- रामेछाप .............. दिमी पोखरी
- बारा ..................... कामना दह
- मुगु .......................रारा ताल, छायानाथ दह
- मुस्ताङ ................ दामोदर कुण्ड
- डोटी ................... सुन दह , खप्तड ताल
- इलाम .................. माइपोखरी
- सल्यान ................ कुभिन्डे दह
- सुर्खेत ............... बुलबुल ताल , सिम्रि दह , मुरली दह
- जुम्ला.................. गिरि दह , शेख दह ,
- बझाङ ................ सुर्मा सरोबर
- पाचथर ................ जोर पोखरी
- कंचनपुर ............. बेतकोट ताल , झिल्मिला ताल , रानी ताल ,
- सिरहा ,...............पातारी पोखरी
- ओखलढुंगा..........दूध कुण्ड
- रुकुम ,...............रुकुमकोट दह

#नेपालका प्रमुख झरनाहरु 

- ह्यातुङ झरना  ................................... तेह्रथुम ३६५ मिटर नेपालको सबैभन्दा अग्लो झरना
- तिपताल झरना ....................... .........ताप्लेजुङ
- ओडारी खोलाको झरना.................... १५६ मिटर उदयपुर
- पोकली झरना ..................... ............९१.४४ मिटर ओखलढुंगा
- रुप्से झरना ............ .........................म्याग्दी
- सुलिगाढ़ झरना .............................. १६८ मिटर डोल्पा
- सेती नदीको झरना .......................... बझाङ
- द्वारिका खोलाको झरना .................... दैलेख
- खहरे खोला झरना ,,,,,,,,,,,,............,,,,,धादिङ
- सोताखोला झरना .......................... अर्घाखाँची
- छहरे ............................................ पाल्पा

#नेपालमा खनिज पदार्थ पाइने स्थानहरु 

- स्लेट ........बन्दीपुर तथा बागमती , लुम्बिनी , गण्डकी , जनकपुर
- तामा .... कुलेखानी , बन्दीपुर , बैतडी , मकवानपुरको चिसापानी , सल्यान , मार्मा दार्चुला , धनकुटा , आदी
- सुन ...... कालीगण्डकी , बुढीगण्डकी, सुनकोशी , रिउखोला
- नुनाखानी .... मुस्ताङको थाकखोला
- गेरु .............सिन्धुपाल्चोकको चौतारा
- सिसा .............गणेश हिमाल , फुलचोकी , बैतडी , रसुवा आदी
- कोइला ........... दाङ, कैलाली , सल्यान , आदी
- चादी .................बाग्लुङ , फूलचोकी
- सोडा ............ सल्यान , डोटी
- खरी ,,,,,,,,,,,,,,...... डडेलधुरा , गोरखा ,
- पेट्रोलियम ...........दैलेख , नेपालगञ्ज , दाङ , प्यूठान , धनगढ़ी , आदी
- फलाम ...............बझाङ , फुलचोकी , प्यूठान , कुलेखानी , आदी
- जस्ता ............... फुलचोकी , धादिङ , रसुवा , नुवाकोट , आदी
- निकेल ............. रामेछाप , धनकुटा , आदी
- गन्धक ................बराह क्षेत्र, चिसापानीगढी
- कोबाल्ट ................पाल्पा , धनकुटा , गुल्मी , आर्घाखाची

# कुन ठाँउ केका लागि प्रख्यात ?

  • माटाका भाँडाः भक्तपुर
  •  राडीपाखीः ओखलढुगां, बाग्लुङ , तेह्रथुम, भोजपुर 
  • ताप्केः विरगञ्ज, पर्सा
  • तरकारीः ठिमी, भक्तपुर
  •  भादगाउँले कालोटोपीः भक्तपुर
  •  तेलः खोकना
  •  गैँडा, हात्तीः चितवन
  • कफीः गुल्मी
  • खुकुरीः भोजपुर, आठराई
  •  च्याखुराः पिपलबोट गोरखा
  • चिउराः टिकनीबोडे  
  • शालिग्रामः कालीगल्डकी
  •  अम्बाः घुनीबेसी
  •  छालाः दैलेख
  •  कपासः बाँके , बर्दिया , दाङ
  •  तोरीः चितवन
  •  अदुवाः मालनेटा, सल्यान
  • असल सख्खरः बैतडी
  • सुन्तलाः धनकुटा, पोखरा , स्याङ्जा
  •  उखुः घुनीबेसी
  • सानु दुधालु गाईः अछाम   
  •  चामलः सिकरबेसी, नुवाकोट
  •  दहिः भक्तपुर  
  •  करुवा, अम्खोराः पाल्पा
  •  गलबन्दः कास्की
  •  घरबुना कपडाः कीर्तिपुर
  •  काठको ठेकीः मकवानपुर
  • स्याउः मुस्ताङ , जुम्ला , हुम्ला
  •  हुक्काको नलीः बागलुङ, डोटी
  • मुलाः चित्लाङ
  •  नासपतिः फर्पिङ
  •  दुम्जाली खाडीः दुम्जा
  • चियाः इलाम, झापा  
  •  माछाः बाह्रबिसे , कुलेखानी
  •  . चाकुः टोखा, काठमाडौँ  
  • . खाना खाने होटलः मुग्लिङ

# प्रमुक भन्ज्याङहरु 

  • चाबुक भन्ज्याङ ................. ५९६९ मिटर उचाई  .................. ताप्लेजुङ
  • तिपताला भन्ज्याङ...................५०९५ मिटर उचाई ............. .ताप्लेजुङ 
  • उम्बक भन्ज्याङ ................... ५२३० मिटर उचाई .................संखुवासभा 
  • ग्याला भन्ज्याङ ........... ........५३७५ मिटर उचाई ................ गोरखा 
  • लार्के भन्ज्याङ ......................५१०५ मिटर उचाई ................. गोरखा 
  • पोपटी भन्ज्याङ .......................४२०० मिटर उचाई ................संखुवासभा 
  • उराई भन्ज्याङ .......................५२०७ मिटर उचाई .................बझाङ 
  • टिंकर भन्ज्याङ .......................५२५८ मिटर उचाई ............... दार्चुला 
  • सर्पे भन्ज्याङ ....................... ५०१२ मिटर उचाई .................... हुम्ला
  • लाप्चे भन्ज्याङ ........................५०१८ मिटर उचाई................... हुम्ला 
  • याला भन्ज्याङ ........................ ५४२५ मिटर उचाई.............. डोल्पा 
  • नाम्जा भन्ज्याङ ......................४९८६ मिटर उचाई....................मुगु 
  • आररिम भन्ज्याङ ......................५४२५ मिटर उचाई.............. डोल्पा 
  • चिमाला भन्ज्याङ .......................५०९२ मिटर उचाई................हुम्ला 
  • पिण्डु भन्ज्याङ ..........................५६०० मिटर उचाई...............डोल्पा 
  • रागला भन्ज्याङ ...........................५०६७ मिटर उचाई.............संखुवासभा 
  • झुमा कोदारी  भन्ज्याङ .................१६६९ मिटर उचाई ............. सिन्धुपाल्चोक 
  • छिरनचोभा भन्ज्याङ ......................४३८७ मिटर उचाई...............संखुवासभा
  • मारिम भन्ज्याङ ............................५४८८ मिटर उचाई ...............डोल्पा 
  • -थापले भन्ज्याङ ...........................५१०४ मिटर उचाई.............. गोरखा 

#नेपालमा सबभन्दा ठुलो  

- दरबार ......................................................... सिहदरबार
- नदी ............................................................... सप्तकोशी
- मन्दिर ............................................................जानकी मन्दिर
- सिचाई .............................................................बागमती
- रंगशाला ...........................................................दशरथ रंगशाला
- आरक्ष ............................................................ढोरपाटन ( १३२५ वर्ग.किलोमिटर )
- राष्ट्रिय निकुञ्ज ................................................  शे-फोक्सुण्डो
- पुस्तकालय  ...................................................त्रि.वि को पुस्तकालय
- दूतावास ...................................................... रसिया
- गुफा ............................................................सिद्ध गुफा ( तनहु )
- पक्कि पुल ............................................ .. ..महेन्द्र राजमार्गमा पर्ने ११३०.८ मिटरको महुली पुल
- स्तुप ....................................................... ..बौद्ध स्तूप
- घण्टा ......................................................... हनुमानढोका अगाडी रहेको
- नगरपालिका ................................................काठमाण्डौ ( वडाका आधारमा )

#नेपालमा सबै भन्दा  बढी 

- गजुर भएको मन्दिर .............................................. किस्न मन्दिर पाटन ( २१ गजुर )
- पुरानो मुर्ति .............................................................बिरुपाक्ष
- गर्मि हुने ठाउ ...........................................................नेपालगञ्ज
- बर्सा हुने ठाउ .............................................................लुम्ले ( कास्की )
- जाडो हुने ठाउँ ............................................................ मुस्ताङ
-विमानस्थल  भएको जिल्ला ......................... ................. सोलुखुम्बु
- गुम्बा भएको जिल्ला ...................................................... सोलुखुम्बु

#कुन जिल्लाको विशेषता के 

- एग बास्केट ....................................................................... चितवन
- नेपालको मरभूमि ........................... ,...................................मुस्ताङ
- नेपालको जस्तै नक्सा भएको जिल्ला .....................................बाग्लुङ
- माथिल्लो सगरमाथा .............................................................सोलुखुम्बु ,ओखलढुंगा र खोटाङ
- झोलुगे पुलको जिल्ला   .......................................................बाग्लुङ
- तीनतिर बाट नदीले सिमाना छुट्याइएको जिल्ला ...................ओखलढुंगा
- ज्वालामुखीको चिन्ह भएको जिल्ला .................................. दैलेख
- ५२ पोखरी ५३ टाकुरी भएको जिल्ला ............................... रुकुम